الهام یکتا: گرچه شما را به عنوان شاعر می شناسم، اما بارها مقاله های نقد به ویژه تئوریک هوش مندانه ئی از شما خوانده ام. بنابراین ممنون خواهم شد در ابتدا از دیدگاه منتقدی، پاسخ گوی  پرسش هایم باشید و تلقی یا تعریف خود را از زنانه نویسی/ زنانه سرائی بیان کنید.

علی رضا پنجه ای: همیشه زنانه نویسی را به عنوان دغدغه برای هر آفرینش گری گرامی شمرده ام. اما این در صورتی است که که زنانه نویسی دچار افراط و تفریط های فمینیستی نشود و از آن دوری جوید. زیرا هر گونه نگاه مطلق و به دور از نسبیت را در کار اندیشه، آسیب رسان جدی  آن  می انگارم. به طوری که بعضا با بیماری هم راه می شود. برای نمونه اگر آفرینش گری در کار خود سعی کند زن را  قادر  مطلق  آرزو کند و با صفت های معصوم، بی گناه و ظلم دیده تاریخ از آن یاد کند، هم واره راه صواب نرفته است. و من بالشخصه با آن مشکل دارم. البته اصولا نویسندگان چنین افراط و تفریطی زنان هستند و کم تر یا اصلا آقایان.   

یکتا: کدام نویسنده/ نویسندگان- شاعر/ شاعران ایرانی یا خارجی را دارای توان زنانه نویسی/ زنانه سرائی می بینید؟

پنجه ای: فروغ فرخ زاد، سیمین دانشور، سیمین بهبهانی، پروین اعتصامی، (با توجه به شرایط زمان زیست او)، گراناز موسوی، منیرو روانی پور، فریبا وفی، زویا پیرزاد و... . درباره خارجی ها فکر می کنم چون در محیط آزاد زندگی می کنند، کم تر بشود زنانه نویسی را در کارهای شان به عنوان یک مشخصه قید کرد یا لااقل من آن ها را مورد مطالعه قرار نداده ام.  

یکتا:  آیا جنسیت را در توان زنانه نویسی/ زنانه سرائی، عامل اصلی می دانید ؟ به این معنی که نویسنده/ شاعر مرد نمی تواند زنانه نویس/ زنانه سرا باشد.

پنجه ای: به طور قاعده، بله. البته استثنا به عنوان میهمان قاعده هم همیشه مطرح است.

یکتا:  با تجربه ئی که در مطالعه ادبیات داستانی و شعری سال های اخیر دارید، نقش زنان را در پدید آوردن آن چگونه می بینید؟

پنجه ای: خیلی خوب. خاصه در حوزه داستان نویسی حضور زنان با توفیق بیش تری هم راه بوده. در حوزه شعر البته با روند کم تحرک تری مواجه بوده ئیم.  

یکتا: در خبرهای سال 84 آمده بود در طول دهه گذشته تعداد زنان نویسنده ده برابر، اما تعداد مردان نویسنده 5/2 برابر افزایش یافته است. در ضمن روی کرد زنان بیش تر به رمان نویسی بوده تا داستان کوتاه نویسی. در آمار امسال هم بیش تر رمان ها را از آن زنان ذکر کرده اند. علت این روی کرد زنان را به نوشتن رمان  در  چه  می بینید؟

پنجه ای: اصولا ذات زن با اطناب جورتر است. شهرزاد قصه گو هزار و یک شب قصه می گوید. ماهیت زن صبوری و شکیبائی بیش تری از خود نشان داده. بنابراین آن که سکوت کرده، به معنی آن نیست که حرفی برای گفتن نداشته، بل که در واقع روزی مسلسل وار حرف دلش را با شما در میان خواهد گذاشت.

یکتا: آیا به قیاس سؤال قبل، روی کرد زنان را به سرودن شعر بیش تر می بینید یا مردان را؟

پنجه ای: مردان بیش تر به شعر گرایش داشته اند. این هم به فضای سنتی جامعه ما  باز می گردد. زنی اگر به خاطر هم نشینی شعر، جائی در شهر گیر کند، باید اول شب به خانه برود.راین اخلاق اجتماعی باعث می شود تعداد آفرینش گران مرد از زن بیش تر باشد.