علیرضا پنجه‌ای:

وزیر ارشاد سرنوشت آثارمان را به خودمان بسپارد

» سرویس: فرهنگي و هنري - ادبيات و نشر

علیرضا پنجه‌ای که با گله از وضعیت نشر و ممیزی آثار می‌گوید، دیگر شعرهایش را نمی‌نویسد، از وزیر ارشاد می‌خواهد که سرنوشت انتشار آثار شاعران و نویسندگان را به خودشان بسپارد.

این شاعر در زادروز 52 سالگی‌اش در گفت‌و‌گو با خبرنگار ادبیات خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، گفت: برای انتشار کتاب‌هایم منتظر آغاز به کار وزیر جدید هستم تا ببینم چه شرایطی برای نشر ایجاد می‌شود. آخرین مجموعه شعرم؛ «کوچه چهرزاد» را پیش از عید به انتشارات نگاه سپردم، ولی تا الآن نتیجه‌ای درباره مجوز نشر آن اعلام نشده است.

او درباره این اثر، افزود: به این دلیل نام «کوچه چهرزاد» را برای این مجموعه انتخاب کردم که «چهرزاد» نام کوچه‌ای در رشت است که شخصیت فرهنگی من در آن شکل گرفته است. من در همین کوچه، عشق،‌ حماسه و انقلاب را تجربه کردم. در این کوچه انقلاب کردیم، عاشق شدم، ازدواج کردم و پسرم به دنیا آمد. حتا من در این کوچه، کتابخانه انباری خانه‌مان را به کتابخانه عمومی تبدیل کرده بودم و به بچه‌ها کتاب امانت می‌دادم. می‌خواستم مجموعه شعرم بازتابی از خاطرات این کوچه باشد.

پنجه‌ای همچنین عنوان کرد: کتاب‌های دیگری هم شامل شعرهای کوتاهم، شعرهای زبان‌محور و تصویری، همچنین گزیده ترجمه شعر جهان و مجموعه گفت‌وگوها،‌ نقدها و‌ یادداشت‌هایم آماده‌ی چاپ هستند که هنوز وضعیت‌شان مشخص نیست و برای انتشار آن‌ها دست نگه داشته‌ام.

او اضافه کرد: نبود طراوت در جامعه و وضعیت نشر سبب شده که وقتی شعری به سراغ من می‌آید، انگیزه ندارم آن را بنویسم مگر آن‌که شعر کوتاهی باشد. من شاعری هستم که طی دو و نیم سال هزار صفحه شعر شامل چهار مجموعه سرودم، اما وقتی یکی از آن‌ها («کوچه چهرزاد») را به ناشر دادم که تا امروز منتشر نشده، در سال جدید دیگر شعرهایم را نمی‌نویسم. من 52 ساله شده‌ام و در تلاشم که زودتر بازنشسته شوم تا بتوانم بیش‌تر به ادبیات بپردازم. در حال حاضر مدیر روابط عمومی یکی از معاونت های اداری شهر رشت هستم.

این شاعر درباره‌ی انتظاراتش از وزیر ارشاد، گفت: وزیر جدید تافته جدابافته نیست. او باید در همین چارچوب مملکتی، مدیریت کند و با برنامه‌ها و راهکارهایی در چارچوب قانون کار کند. ما نمی‌توانیم از او انتظار معجزه داشته باشیم. اگر این‌طور باشد، احساساتی برخورد کرده‌ایم. جامعه ما در تمام عرصه های خود، نیازمند اعتدال است و نباید در  افراط و تفریط درجا بزند.

او ادامه داد: وزیر ارشاد باید کارگروهی از نویسندگان و هنرمندان  و اصناف مرتبط تشکیل دهد که مصوبات این کارگروه فصل الخطاب همه نوع سلیقه ای باشد،کارگروهی که حرفش تمام کننده و واجب الاجر و مورد اطاعت همه باشد. قوانینی مشابه مصوبات مجمع تشخیص مصلحت نظام باشد و این مجمع  مصلحت فرهنگ و هنر را تعیین کند. بهتر است که در این کارگروه در تمام معاونت های وزارتخانه   از سلایق مختلف اهل قلم و هنر  حضور داشته باشند تا دیگر شرایطی پیش نیاید که فیلم‌سازی چندین میلیون هزینه کند و فیلمی بسازد و مجوز بگیرد، اما گروهی  لابد  دیگر آن فیلم را از روی پرده پایین بکشند. ما باید یاد بگیریم که یکدیگر را توجیه کنیم؛ اگر این اتفاق نیفتد، کارها پیش نمی‌رود.

پنجه‌ای سپس گفت: تشکیل چنین کارگروهی می‌تواند راه را بر سلایق ببندد و وضعیت مسائلی مانند ممیزی را به سمت قانونمند شدن ببرد. وجود بدترین قانون از بی‌قانونی بهتر است. حداقل حقوق شهروندی من این است که  به عنوان یک نیروی خلاقِ جامعه بر اساس قوانین کشورم فعالیت کنم. این قوانین باید طوری تدوین شوند که اگر وزارت‌خانه با انتشار کتابی موافقت نکرد، من بتوانم دست کم آن را به مخاطب خاص برسانم.

او عنوان کرد: بهتر است مسؤولان سرنوشت آثار نویسندگان و شاعران را به خودشان بسپارند. تأثیر کتاب‌های ما بیش‌تر از تأثیر این شبکه‌های ماهواره‌یی نیست که حریم خانوادگی ما را نشانه گرفته‌اند. چرا باید ترکیه‌ای که من پیش از انقلاب در شأن خود نمی‌دانستم که برای رفتن به آلمان از این کشور عبور کنم، حالا مرکز گردشگری هنری و فرهنگی خاورمیانه شود؟

پنجه‌ای همچنین عنوان کرد: همان‌طور که نمی‌توان در توصیف یک خانه، بخش‌های مختلف آن را حذف کرد، نویسنده هم نمی‌تواند این کار را در اثر خود بکند. نویسنده خلاق نیاز دارد که به بخش‌های مختلف زندگی بشری سر بزند. می‌توان برخی آثار را به صورت عمومی پخش کرد و برخی دیگر را در محافل خصوصی‌تر . ادبیات نیاز مند تقسیم‌بندی است.

به گزارش ایسنا، علیرضا پنجه‌ای 27 اَمردادماه 1340 به دنیا آمده است. این شاعر و روزنامه‌نگار از نیمه دوم دهه‌ی 50 به طور جدی و از نیمه دوم دهه‌ی 60 به طور حرفه‌یی به شعر و روزنامه‌نگاری پرداخته است. انتشار چند مجموعه شعر از پاییز 1357 و سردبیری چند نشریه ادبی از جمله فعالیت‌های اوست.

مجموعه‌های «آن سوی مرز باد»، «برشی از ستاره‌ی هذیانی»، «عشق اول»، «پیامبر کوچک» و «شب هیچ‌وقت نمی‌خوابد» از جمله کتاب‌های شعر این شاعرند.