پایگاه رسمی علی‌رضا پنجه‌یی

به هر حال مجید دانش آراسته، همان قدر که قلدر آغاسی قهوه خانه ها را با هنر نقاشی پیوند زد، او نیز در پیوند قهوه خانه ها با داستان نویسی به همان اندازه از اهمیت بر خوردار است. زبان داستان های دانش آراسته از نکات ممیزه و هویت مند برخوردار است، زبانی ساده و بی پیرایه  که نوشتن از زاویه ی اول شخص و کاربرد هر آن چه که در مکالمات روزمره با مراودین داشته همه و همه جهان داستان های وی را رقم زده است. و البته بر این نکات ممیزه باید نوعی لهجه که  بر تم  روایت داستانی  او  چیره گردیده را  افزود.

حالا با جرات می توان داستان های دانش آراسته را به دوره  های قهوه خانه ای، شهری و دوره ای  که پیش رو دارد داستان های دهکده ی جهانی تقسیم کرد.

رفته رفته که قهوه خانه  از شکل سنتی پاتوق  بخشی از لایه های پایینی اجتماع  بیرون می آید دانش آراسته هم داستان های خود را  از نمای داخلی قهوه خانه به نمای بیرونی کوچه و خیابان و برزن  می برد  او قهوه خانه را  رها می سازد چرا که شخصیت های داستانی اش  دیگر در طول هفته ساعت ها در قهوه خانه  به سر نمی برند و اگر هم به معدود  قهوه خانه های موجود سر بزنند دیگر وقتی برای از زندگی گفتن ندارند. در حقیقت و به طور آشکار شاید از دلایل این دل کندن تغییر زندگی انسان های امروزی باشد،  بنابراین او صحنه را عوض می کند. پست و بلند کارهای دانش آراسته را  از دوره ی دوم داستان نویسی اش بیشتر می توان به سنجش گرفت. چرا که  در دوره ی اول دانش آراسته دلگویه های قهوه خانه نشینان را به حافظه سپرده و با یک خط داستانی از زبان همو (اول شخص) خط داستان را تا به انتها پیش می برد، او در دوره ی اول بیش تر ضبط صوت است یا سنگ صبوری که  هنرش تیزهوشی اش در  شکار حرف های داستانی قهرمان ها و مراودات  آن هاست. نقش بینامتنی نویسنده در این دوره بسیار بی رمق و کم سوست. اما در دوره ی دوم در موقعیت اجتماع شهری او باید مشاهدات و مکاشفات خود را  با تخیل همراه سازد و بعضا چندین واقعه و مشاهده ی خود را با هم برای پدیدآوری یک آفرینه ی داستانی در هم آمیزد، اینجاست که قدرت داستان نویسی او محک جدی تری می خورد. و اما در دوره ی سوم که مظاهر آن را می شود در برخی از آفرینه های داستانی نو نوشته اش بازجست را دوره ی بهره ی ناگزیر او از دهکده ی جهانی و مناسبات و مظاهر دنیای مدرن  امروز  باید نامید ؛ دانش آراسته  73 ساله در مناسبات انسانی و اجتماعی خود به طور ناگزیر  از محصول جهان نو  هر چند با اکراه و تاخیر بهره برده و بیش تر خواهد برد.

دانش آراسته در گذار از دوره ی اول به دوم علی رغم تغییر لوکیشن آفرینه هایش از قهوه خانه به شهر در شیوه ی داستان نویسی اش تغییری ایجاد نکرده ، بلکه  صرفا همان نگاه و مناسبات از قهوه خانه به زمین فوتبال، بیمارستان، کوچه و محله و محافل خانواده ی ادبیات تغییر موقعیت مکانی یافته است. او هم چنان اول شخص می نویسد و سادگی و بی پیرایه­گی از خصوصیات ممیزه ی آفرینه هایش باقی مانده اند.

دانش آراسته  و هم نسلان داستانی اش در شمال ایران غالبا متاثر از ادبیات همسایه ی شمالی ایران بوده اند، هرچند داستان نویسان جنوبی بیشتر تحت تاثیر ادبیات اروپا و آمریکا. اکنون اما دنیای پیشرو متاثر از ماهواره و اینترنت بر همه چیز پیرامونی ما اثر گذاشته است و مبتلا به آن بر ادبیات . بنابراین صرف موقعیت مکانی یک نویسنده بر خلاف دهه های پیشین که از چنین بسترهای نوینی بی بهره بودند در چه گونه گی داستان او تاثیر نخواهد گذاشت  چرا که همه چیز بسته به استعداد ذاتی(جوششی) و مناسبات بعدی (کوششی) نویسنده دارد.

باید منتظر بمانیم تا تاثیر دهکده ی جهانی را در آفرینه های داستانی دانش آراسته ببینیم چرا که نسل او غالبا در مقابل مظاهر دنیای مدرن مقاومت می کنند و همواره بر مناسبات سنتی خود پای می فشرند هر چند تعدادی از واقع بین ترین این نسل هر چند دیر، اما پر بار از دنیای تازه ای که پیش روی شان گسترده شده متاثر خواهند شد، باید منتظر قسمت سوم و  آخر داستان نویسی مجید دانش آراسته باشیم، داستان هایی که دیگر نه از یک موقعیت مکانی و یک فرهنگ که از مناسبات جهانی مرتبط با دنیای نو متاثر شده و بهره گرفته اند. بنابراین مشتاقانه و مشفقانه منتظر شگفتی های داستان های دهکده ی جهانی آقا مجید می مانیم.